صنعت کاشی و سرامیک از دیرباز در ایران وجود داشته و جایگاه ویژه ای دارد.
کاشی و سرامیک جزو قدیمی ترین ساخته های دست انسان بوده و علت آن تولید آسان و فراوانی مواد ساخت آن بوده است.
صنعت کاشی و سرامیک جزو تزیین معماری بناهای ایرانی به ویژه اماکن مذهبی بوده و از خصوصیات خاصی برخوردار است.
ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده در صنعت کاشی و سرامیک
در تولید کاشی و سرامیک از چندین دستگاه و تجهیز استفاده می شود که به شرح زیر است:
- دستگاه سنگ شکن
- دستگاه پرس
- فیدر باکس (Box Feeder)
- آسیاب بالمیل (Ball Mill)
- خشک کن پاششی (Spray Dryer)
- کوره های پخت کاشی و سرامیک ( کوره های تونلی، کوره های هوفمن و کوره های رولری)
- خط لعاب و دکورزنی
- بسته بندی
- گیربکس
- پمپ
دستگاه سنگ شکن
در صنعت کاشی و سرامیک سنگ شکن های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. مانند :
- سنگ شکن فکی
- سنگ شکن ژیراتوری
- سنگ شکن چکشی
- سنگ شکن غلطکی
سنگ شکن فکی
این مدل سنگ شکن معمولا به عنوان سنگ شکن اول در خط تولید قرار می گیرند و کار این سنگ شکن کاهش سایز سنگ ها برای مراحل بعدی تولید است.
عمل سنگ شکنی در این مدل سنگ شکن از طریق دو فک انجام می گیرد که یک فک ثابت و فک دیگر متحرک می باشد.
در این مدل سنگ شکن از الکتروموتور القایی در توان های مختلف استفاده می شود که هر توان الکتروموتور ظرفیت خوردکنندگی مشخصی به دستگاه سنگ شکن می دهد.
قدرت الکتروموتور بر حسب kw | ظرفیت خورد کنندگی |
30 | 16-65 |
35 | 25-75 |
45 | 27-80 |
55 | 40-110 |
75 | 73-160 |
90 | 75-160 |
110 | 125-225 |
130 | 200-400 |
سنگ شکن ژیراتوری
این مدل سنگ شکن دارای دو مخروط ناقص بوده که مخروط خارجی تشکیل دهنده بدنه و مخروط دوم مخروط میانی مرکز هسته دستگاه را تشکیل می دهد.
هسته مرکزی حرکت دوار داشته و به صورت لحظه ای بین هسته مرکزی و بدنه دستگاه عمل سنگ شکنی را انجام می دهد. سنگ شکن ژیراتوری از الکتروموتورهای القایی سه فاز بهره می برد.
معمولا توان الکتروموتور سنگ شکن ژیراتوری 90 کیلووات بوده و ظرفیت تولیدی آن بین 260 تا 220 تن می باشد.
سنگ شکن چکشی
دستگاه سنگ شکن چکشی تشکیل شده از یک درام فولادی با شفت افقی یا عمودی دوار یا درام فولادی که چکش ها روی آن قرار می گیرند.
مکانیزم خرد کردن سنگ در این دستگاه براساس ضربات متوالی و مکرری که چکشها بر سنگ ها می آورند و برخورد تکه سنگ ها باهم است.
در دستگاه سنگ شکن چکشی انتقال نیرو توسط تسمه فولی صورت می گیرد و قدرت این دستگاه از طریق الکتروموتور القایی تامین می شود که مشخصات الکتروموتورهای مورد استفاده در دستگاه سنگ شکن چکشی به شرح جدول زیر است:
قدرت الکتروموتور (kw) | سرعت موتور | ظرفیت تولید (تن) |
55 | 1500 | 60-90 |
75 | 1500 | 70-100 |
90 | 1500 | 90-120 |
110 | 1500 | 150-180 |
132 | 1500 | 250-300 |
160-200 | 1500 | 150-180 |
برخی اجزای سنگ شکن چکشی
- دریچه ورودی مواد اولیه
- یاتاقان غلتشی
- صفحات قابل جابه جایی
- زنجیر
- پایه از جنس فولاد
- الکتروموتور
سنگ شکن غلطکی
سنگ شکن غلطکی یک سنگ شکن ثانویه در خط تولید بوده و توانایی خرد کنندگی سنگ های معدنی نرم و سخت را دارد. این سنگ شکن دارای دو غلطک با پوشش منگنز ضد سایش است.
فشاری که غلطک ها به سنگها وارد می کند سبب خرد شدن آنها می شود. برای رسیدن به سایز دلخواه سنگ های خرد شده می توان فاصله بین دو غلطک را به میزان مورد نظر تنظیم کرد.
از مزایای سنگ شکن های غلطکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قابلیت تنظیم فاصله دو غلطک برای تعیین سایز سنگ خروجی
- قابلیت خرد کردن مواد مرطوب و چسبنده
- مصرف انرژی کم و ظرفیت تولید بالا
- تعمیر و نگهداری آسان
- سرریز نکردن مواد
دستگاه پرس
در صنعت کاشی و سرامیک دستگاه پرس چندین قسمت دارد که مهم ترین آنها آیینه پرس و دیگری قالب پرس است. در قسمت آیینه که در پایین بوده خاک روی آن ریخته می شود و بخش روی کاشی را می سازد.
بدنه کاشی نیز توسط قالب ساخته شده که قالب از بالا به پایین آمده و روی خاک قرار گرفته و بدنه را می سازد. پرس ها در صنعت کاشی به دو صورت هیدرولیکی و ضربه ای هستند.
توان الکتروموتور القایی در پرس های هیدرولیک با توجه به توان پرس به شرح زیر است:
توان الکتروموتور | ظرفیت پرس |
5/5 کیلووات | 100 تن |
5/7 کیلووات | 200 تن |
11 کیلووات | 300 تن |
22 کیلووات | 700 تن |
30کیلووات | 800 تن |
پرس های ضربه ای هم بسته به ظرفیت از الکتروموتور القایی با توان 45 تا 11 کیلوووات بهره می برند.
فیدر باکس
سیستم توزین در صنعت کاشی و سرامیک به بخش فیدر باکس جهت ایجاد یک ترکیب مناسب با فرمول وزنی مشخصی می باشد.
بطوریکه مواد اولیه با مقادیر معین بر اساس فرمولاسیون، توسط لودر و یا کانوایر به دستگاه فیدر باکس منتقل شده و عمل توزین منطبق با وزن خواسته شده در فرمولاسیون توسط دستگاه فیدر باکس انجام میشود،
توجه به این مسئله مهم و رعایت نسبت اختلاط دقیق در فرمولاسیون، نقش مهمی در کیفیت محصول تولید شده دارد.
آسیاب بالمیل
آسیاب بالمیل یا گلوله ای با ساختار استوانه ای شکل یا مخروطی بوده که سیستم خرد کننده داخل آن را گلولههایی از جنس فولاد یا سرامیک تشکیل می دهند.
عملکرد پودر کردن مواد در این آسیاب بر اساس دوران استوانه درون دستگاه و برخورد و مالش گلوله ها و مواد است.
گیربکس
گیربکس مورد استفاده در صنعت کاشی و سرامیک از نوع گیربکس اکسترودر می باشد. گیربکس اکسترودر نوعی گیربکس صنعتی بوده با این تفاوت که می تواند بار شعاعی و محوری آنی و شوک در لحظه حمل مواد به درون قالب را تحمل کند. در روش تولید اکستروژن گیربکس اکسترودر مورد استفاده قرار می گیرد.
پمپ
پمپ های مورد استفاده در صنعت کاشی و سرامیک از نوع سیلندری، پیستونی و هیدرولیک می باشد.