مدیریت سایت آب یکی از ضروری ترین نیاز انسان در طول تاریخ بوده و جا به جایی آن از یک نقطه به نقطه دیگر بشر را بر آن برداشت که به فکر ساخت دستگاهی برای رفع این نیاز باشد. اولین نمونه پمپ های آب توسط مصریان باستان و سپس یونانیان طراحی و ساخته گردید که نیروی محرکه آن ها انسان و یا حیوان بود. اما از قرن 17 به بعد اولین پمپ های گریز از مرکز توسط مهندسان اروپایی طراحی و در قرن 19 بسیاری از ایرادت آن ها رفع شد که با استقبال زیادی نیز مواجه گردید. این تغییر و تحول تا به امروز ادامه داشته به نحوی که شاهد نسل جدید تری از این نوع پمپ ها در جایگاه صنعت هستیم.
دسته بندی پمپ ها
امروزه انواع محتلفی از پمپ ها تولید و روانه بازار شده است. این نوع از پمپ ها را بر اساس ویژگی های گوناگونی دسته بندی می کنند، یکی از متداول ترین نوع دسته بندی پمپ ها بر اساس نحوه انتقال انرژی از پمپ به سیال می باشد. بر این پایه ما دو نوع دسته بندی پمپ داریم: 1- پمپ های دینامیکی 2- پمپ های جابه جایی مثبت. در پمپ های دینامیکی انتقال انرژی به سیال به صورت دائمی است ولی در جا به جایی مثبت به صورت متناوب و دوره ای می باشد.
انواع پمپ ها
از انواع پمپ های دینامیکی می توان اشاره ای به دو زیر دسته اثرات خالص و گریز از مرکز نمود. که پمپ دینامیکی گریز از مرکز خود شامل جریان مختلط، جریان شعاعی و جریان محوری است. عملکرد پمپ های گریز از مرکز بر اساس تبدیل انرژی جنبشی سیال به فشار ایستا می باشد. که این کارکرد بر اساس قانون برنولی توصیف می گردد. از این نوع پمپ ها معمولا به منظور جا به جایی سیال در سیستم لوله کشی به کار گرفته می شود.
پمپ های جا به جایی مثبت شامل دو زیر دسته دورانی و رفت و برگشتی می باشد. که از زیر دسته دورانی می توان به پمپ های تک و چند روتور و از پمپ رفت و برگشتی هم پیستونی (پلانجر) و دیافراگمی اشاره نمود.
پمپ صنعتی
غالب اوقات در صنعت لازم است که یک سیال خاص (آب، نفت، فاضلاب، گل و لای و …) جا به جا شود و همچنین لازم است که این انتقال و جا به جایی با سرعت بالایی صورت گیرد از این رو از پمپ های صنعتی استفاده می گردد که در شکل و انداره های مختلفی بر اساس نیاز، طراحی و تولید می شوند. از مهمترین پمپ هایی که در صنعت به وفور مورد استفاده قرار می گیرند می توان اشاره ای به پمپ پیستونی، دیافراگمی، اسکرو، چرخ دنده ای و … نمود.
پمپ زمینی
پمپ هایی در بازار وجود دارند تحت عنوان سیرکولاتور؛ که از آن ها به منظور به گردش درآوردن سیال درون یک سیکل بسته مورد استفاده قرار می گیرد. و قادر است که سیالات را تا دمای 100 الی 130 درجه سانتی گراد پمپاژ نماید. این نوع از پمپ ها که به صورت گریز از مرکز می باشند در دو نوع پمپ خطی و پمپ زمینی با دور 1450 وجود دارد. پمپ زمینی برخلاف نوع خطی که فقط دبی ایجاد می کند قادر است که هم دبی و هم فشار ایجاد نماید و می توان برای ساختمان های کوچک تا متوسط از آن استفاده نمود.
پمپ آب
پمپ سانتریفیوژ
پمپ سانتریفیوژ یا گریز از مرکز در دسته پمپ های دینامیکی یا همان جا به جایی غیر مثبت قرار می گیرد که انرژی از طریق چرخیدن یک پروانه به سیال منتقل می گردد. بخشی از این انرژی به صورت جنبشی و بخشی دیگر نیز به صورت پتانسیلی نمود پیدا می کند که امکان جا به جایی سیال به سمت بالا را فراهم می آورد. این نوع از پمپ ها یکی از ایده آل ترین پمپ های موجود در بازار هستند چرا که همواره مقدار مشخصی از دبی آب را در یک فشاری ثابت و در هر موقعیتی تامین می کند.
پمپ حلزونی
از اجزاء اصلی پمپ های گریز از مرکز، تیغه و پروانه است. نقش پروانه در پمپ، تامین انرژی مورد نیاز است که به دو شکل مارپیچی و توربینی دیده می شود. پروانه توربینی دارای تیغه های پخش شونده است که سرعت آب را به طور آهسته کاهش می دهد. اما در حالت مارپیچی پروانه ها درون یک محفظه حلزونی شکل قرار دارند که سرعت آب به دلیل ترک کردن پروانه کاهش می دهد که افزایش فشار را به همراه دارد. این نوع پمپ حلزونی به دلیل ظرفیت بالا و هد مصرفی پایین، در چاه های کم عمق مورد استفاده قرار می گیرد.
پمپ آب
انواع پمپ آب
پمپ آب هایی که در بازار موجود اند بر اساس کاربرد های مختلفی طراحی و تولید شده اند. که از آن جمله می توان اشاره ای به انواع پمپ آب صنعتی، خانگی، کفکش، لجن کش، کارواش، شناور، آتشنشانی و … نمود. به عنوان مثال از پمپ آب خانگی همان طور که از نام آن بر می آید دارای مصارف خانگی می باشد و از آن برای ساختمان هایی که مشکل نرسیدن آب به طبقات بالا را دارند مورد استفاده قرار می گیرد. یا از پمپ لجن کش، که به منظور بیرون کشیدن فاضلاب های خانگی و یا صنعتی به کار گرفته می شود.
پمپ کارواش
پمپ کارواش که از آن تحت عنوان پمپ پیستونی نیز یاد می کنند از دسته پمپ های جا به جایی مثبت محسوب می گردد و به دلیل حرکت پیستون در سیلندر و حرکات رفت و برگشتی، عمل مکش و پمپاژ سیال را انجام می دهد. این نوع از پمپ ها با فشار 100 تا 1000 بار و آبدهی پایین، جهت انتقال، پاشش و تزریق سیال با محدوده وسیکوزینه وسیع مورد استفاده قرار می گیرد.